Altın ve gümüş yüzük kullanma sünneti üzerine..
Soru: Kadınlar altın, erkekler de gümüş yüzük mü takarlar? Peygamberimiz hep gümüş yüzük mü kullanmış? Konuya ait bilgiye ihtiyacımız var. Yardımcı olursanız seviniriz.
Cevap: Meseleye baştan bakalım isterseniz.. Resul-ü Ekrem Efendimiz (sas), Medine'de devlet başkanlarına mektuplar yazarak İslam'a davet etmeye hazırlandığı sıralarda sahabeden bazıları:
-Ya Resulallah, dediler, başka devletler yazdıkları resmi yazılara mühür basıyor, mühürsüz yazıları geçerli saymıyorlar. Siz de yazılarınıza mühür bassanız nasıl olur?
İstişareye değer veren Efendimiz, bu teklif üzerine mühür hazırlattı. Yüzük gibi parmağa takılan bu mührün kaşına da taş yerleştirilmişti. Bu taşın üzerinde ise üç kelime yazılıydı. (Allah- Resul- Muhammed) kelimeleri.. Efendimiz mektubunun sonuna bu mührünü basınca çıkan imza: "Allah Resulü Muhammed" oluyordu.
Enes bin Malik (ra) der ki:
-Resulullah'ın (sas) (mühür olarak kullandığı) yüzüğü gümüşten yapılmıştı. Kaşı da Habeşistan'dan gelme bir akik taşıydı. Abdullah İbn-i Ömer de şöyle der:
-Nebiyyi Ekrem Efendimiz, parmağındaki gümüş yüzüğü basarak mühürlerdi yazısını. Sonra tekrar takardı parmağına gümüş yüzüğünü.
Abdest tazelemeye giderken ise kaşındaki kutsal kelimelerden dolayı yüzüğü çıkarır, sonra takardı. Demek oluyor ki, Efendimiz'in kullandığı yüzük gümüş yüzüktü.
Ne var ki, Efendimiz'in mühür yerine kullandığı gümüş yüzüğü vefatlarından sonra Hz. Ebu Bekir'e, ondan sonra da Hz. Ömer'e geçmiş, daha sonra ise Halife Hz. Osman'a intikal etmiş, ancak yüzüğü Eris kuyusuna düşüren Hz. Osman (ra), bir daha bulamamıştır. Kendisi mühür olarak başka bir yüzük yaptırmıştır.
Yüzüğün belli bir yana takılması şartı tespit edilmemiştir. Efendimiz'in bazen soluna, çoğunlukla da sağ eline taktığı görülmüştür. Nitekim Hasan ve Hüseyin efendilerimizin de bazen sol ellerine taktıkları anlaşılmıştır.
Hep gümüş yüzük kullanmış bulunan Efendimiz, bir eline saf ipeği, diğer eline de saf altını alıp ashabına göstererek buyurmuş ki:
-Şu iki nesne (saf ipekle altın) ümmetimin erkeklerine haram kılınmıştır!.
Demek ki bu iki değerli eşya, hanımların ziynet haklarıdır. Erkekler hanımların ziynet eşyalarını kullanmaya ihtiyaç duymamalılar.
Bundan dolayı erkeklerin altın yüzük kullanmasının haramlığında dört mezhep de ittifak etmiştir. Bu sebeple hanımlar altın, erkekler de gümüş yüzük kullanır olmuşlardır hayatları boyunca..
Altın, yumuşak bir maden olduğundan içine bir miktar yabancı maden karıştırılabilir. Böyle bir karışımda duruma bakılır.. On iki ayardan aşağı ise altın olmaktan çıkar, yukarı ise altın hükmünü alır.
Altının hanımlara mahsus zinet eşyası olduğunu bildiren Efendimiz'in kendisi, hep gümüş yüzük kullanmış, demir, tunç, bakır gibi yüzükleri de uygun görmemiş, yüzük takma gereği duyan erkekler için gümüşü tavsiye buyurmuştur.
Altın süslemeli eşyalarda ise altının miktarına bakılmıştır. Eşyanın yarısından fazlası altınsa, altın eşya hükmünde görülmüş, yarısından azı altınsa, madeni eşya hükmünde kabul edilmiştir. Nitekim altın kaplamalı saatler madeni eşyadan sayılmıştır. Çünkü altını az, madeni çoktur. Ancak altın saat kullanıyor görüntüsü vermemek için altın kaplamayı tercih etmemek daha uygun olur, diyenler de olmuştur.
İpek eşya için de aynı azlık-çokluk ölçüsü geçerli görülmüştür.
Sözün özü: Anlaşılan odur ki, düğünlerde kadının altın, erkeğin ise gümüş yüzük takması, hem inançlarının icabı, hem de fıtratlarının gereği olarak kabul edilmiştir İslam tarihi boyunca...
03 Şubat 2010, Çarşamba
Ahmed ŞAHİN